تعریف دوم از امت
بعض از اندیشمندان با تباین قایل شدن بین مفهوم امت و جامعه، و نیز تباین بین امت و ملت، تعریفی جدید از امت ارائه کرده اند. اینان برای هر امتی هدفی در نظر گرفته و سپس جامعهای که هدفش خدا باشد را امت نامیده اند.
اندیشمندان مطرح این نظریه عموما از اهل سنت هستند.
الفاروقی، از اندیشمندان معاصر اهل سنت، بدین نظر متمایل شده است که جامعه ی هدفمند و موحدی که هدفش الاهی باشد، امت نام دارد. وی این چنین تعریف کرده است: امت، کالبدی جمعی، اندام وار و مدنی که به سرزمین، مردم، نژاد و فرهنگ خاصی محدود نیست، بلکه جهان گرا، تمام عیار و مسئول زندگی فردی و جمعی هر یک از اعضا است. برای دستیابی هر انسانی به سعادت در دو جهان و عملی سازی زمانی – مکانی ارادهی الاهی، وجود امت غیر قابل اجتناب است[1]
در این فرض، امت متشکل از افراد جامعه های متعدد است که با هدف واحد خدامحوری در یک سمت حرکتی به سوی معبود قرار گرفته اند.
مؤتمن، برای امت با این تعریف 5 ویژگی ذاتی در نظر گرفته است:
1- امت مسلمان، با توجه به دیدگاه ها در مورد پروردگار هستی، اعضای خود را بر می گزیند و بدین ترتیب، خود را از دیگر اجتماعات متمایز می کند.
2- همان گونه که اسلام به امت، هویت می بخشد، آن را ملزم می کند به جای گروه گرایی، جهانی باشد.
3- امت اسلامی علاوه بر جهانی بودن، در ذات خود اندام وار نیز است. امت، ساز و کاری منظم است که در میان قسمتهای مختلف آن هماهنگی وجود دارد.
4- اسلام در تکیه بر طبیعت اندام وار امت، از گروه گرایی و جمع گرایی طرفداری نمی کند و نیز عنان ویژگی های فردی را نیز کاملا رها نمی کند. بلکه توازن ظریفی میان فرد گرایی و جمع گرایی برقرار می کند و هدفش را تکامل امت معرفی می نماید.
5- امت بر نظام سیاسی خاص خود تأکید می کند.[2]
